Retro: Χρόνια πολλά, Γιάρι Λίτμανεν!

Στις 20/2/1971 βλέπει το φως ο ποιοτικότερος Φινλανδός ποδοσφαιριστής όλων των εποχών.

To PS Blog δεν γινόταν να μείνει αμέτοχο και το σημερινό κείμενο είναι αφιερωμένο σε ένα από τα κορυφαία 10αρια των 90s. Για όσους θέλουν να μάθουν ή να θυμηθούν περισσότερα για τον Γιάρι Λίτμανεν, μπορεί να διαβάσει παρακάτω.

Το Λάχτι και ο Άγιαξ… της Ηπείρου

Ξεκινάμε από τα -πολύ- βασικά. Τα φινλανδικά επώνυμα τονίζονται στην πρώτη συλλαβή, άρα λέμε Λίτμανεν, όπως Χάκινεν, Μάκινεν, Κάνκουνεν (… για τους λάτρεις των μηχανοκίνητων σπορ). Γεννημένος στο Λάχτι, ο πρωταγωνιστής μας ξεκίνησε από την τοπική ομάδα Ρέιπας, προκάτοχο της FC Λάχτι που μέχρι πέρσι αγωνιζόταν στην Α’ Φινλανδίας, μεταπηδώντας το 1991 στην κραταιά Ελσίνκι. Η ποδοσφαιρική χρονιά, θυμίζουμε, στις σκανδιναβικές χώρες ξεκινά Μάρτιο και ολοκληρώνεται Νοέμβριο. Πριν μεταγραφεί ο αγαπημένος Γιάρι στους πρωτευουσιάνους, ο αστικός μύθος λέει ότι προτάθηκε στον ΠΑΣ Γιάννινα, που επέστρεφε στην Α’ Εθνική το καλοκαίρι του 1990. Η απάντηση του -τότε- προέδρου που έχει φύγει πια από τη ζωή, Κώστα Χρηστίδη, φέρεται να ήταν: «Θα πάρουμε Φινλανδό παίκτη; Θα γελάνε μαζί μας, αυτοί είναι καλοί στο χόκεϊ μόνο». Βλέπετε, πολύ πριν από την ιστορία με την πιθανή έλευση του Ρονάλντο στην Καλαμάτα, είχαμε ακόμη μια απείρου κάλλους με πρωταγωνιστή το ελληνικό ποδόσφαιρο και τη… διορατικότητα των παραγόντων του.

Η ευρωπαϊκή καταξίωση

Η συνέχεια είναι λίγο-πολύ γνωστή στους παλαιότερους φίλους της σελίδας μας. Ο Λίτμανεν μετά από μισή σεζόν στη Μιλικόσκι -πόσοι άραγε τη θυμούνται από τα 90s;- μεταπήδησε στον «ορθόδοξο» Άγιαξ, αυτόν του Άμστερνταμ. Με τους Ολλανδούς κατακτά ούτε λίγο-ούτε πολύ 13 τίτλους, με αποκορύφωμα το Champions League 1995, ενώ μία χρονιά αργότερα, αφού πρωταγωνιστεί στον αποκλεισμό του Παναθηναϊκού στα ημιτελικά, χάνει το τρόπαιο στα πέναλτι από τη Γιουβέντους. Ήταν ένα 10άρι που είχε εξαιρετική τεχνική κατάρτιση και μεγάλη έφεση στο σκοράρισμα. Ήξερε να βρισκόταν εκεί που έπρεπε για να απειλήσει την αντίπαλη εστία. Ακόμη και τώρα μνημονεύεται από τους φιλάθλους του «Αίαντα» ως ένας εκ των πιο επιδραστικών παικτών που φόρεσαν ποτέ τη φανέλα του.

Το ένδοξο φινάλε

Μετά τα εντυπωσιακά χρόνια με τον Άγιαξ (1992-1999), ο Λίτμανεν αγωνίστηκε στη Λίβερπουλ χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, καθώς ποτέ δεν ταίριαξε στα συστήματα του Ζεράρ Ουγιέ. Τα τελευταία… ένσημα της πλούσιας καριέρας του τα έλαβε από Ολλανδίας Γερμανία και Φινλανδία. Το 2010 σημείωσε ένα υπέροχο γκολ στη… Δύση της καριέρας του με τη φανέλα της αγαπημένης του Λάχτι, το οποίο μπορείτε να θαυμάσετε παρακάτω.

Με το εθνόσημο

Δεν γίνεται να παραβλέπουμε τις επιδόσεις τους με τους «μπούφους», που είναι το παρατσούκλι της εθνικής ομάδας της Φινλανδίας από γνωστό, συμπαθές και συγγενικού είδους με την κουκουβάγια, πτηνό. Συμπλήρωσε 137 αγώνες μαζί της, όντας ο αρχηγός της πολλά χρόνια ενώ πέτυχε 32 γκολ. Αποτελεί τον πρώτο σε συμμετοχές και δεύτερο σε γκολ, πίσω μόνο από τον Πούκι, στην ιστορία της εθνικής Φινλανδίας. Μεταξύ των 32 γκολ, συναντάμε και τρία εις βάρος της εθνικής Ελλάδας, το ένα ιστορικό. Ήταν το πέμπτο και τελευταίο στο εκκωφαντικό 5-1 των Φινλανδών στις 5 Σεπτεμβρίου 2001, στο ντεμπούτο του Όττο Ρεχάγκελ στον πάγκο της «γαλανόλευκης».

Ο Ιρανός «Λίτμανεν»

Σήμερα, όμως, δεν έχει μόνο ο μεγάλος Φινλανδός άσος γενέθλια. Στις 20/2/1974 γεννήθηκε και ο Ιρανός μέσος Καρίμ Μπαγκέρι, ή τουλάχιστον η προφορά του είναι ονόματος έτσι κατά προσέγγιση. Η καριέρα του (1992-2011) δεν είναι ευρέως γνωστή στο ποδοσφαιρικό κοινό αλλά πρόκειται για έναν βιρτουόζο παίκτη, με μεγάλη έφεση στο σκοράρισμα με το εθνόσημο, μέχρι και σήμερα αποτελεί τον μέσο με τα περισσότερα γκολ (50) σε επίπεδο εθνικών ομάδων. Υπήρξε συμπαίκτης του ποδοσφαιρικού Τοτέμ των Ιρανών, Αλί Νταεϊ, στην εθνική αλλά και στη γερμανική Αρμίνια Μπίλεφελντ.

Εκτός από το προαναφερθέν παράσημο, αποτέλεσε τον πρώτο Ιρανό ποδοσφαιριστή που αγωνίστηκε στην αγγλική Premier League, στην Τσάρλτον (2000-01) συγκεκριμένα, με τον πολύπειρο τεχνικό Άλαν Κέρμπισλι να δηλώνει ότι «είχε εντυπωσιακά νούμερα με την εθνική ομάδα, μετρ των στημένων φάσεων αλλά η τύχη δεν τον βοήθησε. Τα διαρκή ταξίδια του για να παίξει με το Ιράν τον κούρασαν σωματικά, ενώ του έτυχε και ο χαμός του πατέρα του που τον επηρέασε σημαντικά. Πήρε ελάχιστο χρόνο συμμετοχής, αλλά φάνηκε η ποιότητά του στους αγώνες της δεύτερης ομάδας, με 6 γκολ σε 12 παιχνίδια. Χάρηκα πολύ που τον είχα παίκτη, παρότι δεν μιλούσε αγγλικά ήταν ευχάριστος τύπος». Βραχύβια μεν, αξιομνημόνευτη δε η θητεία του στη Γηραιά Αλβιώνα.

Το μεγαλύτερο διάστημα της καριέρας του το πέρασε στην αγαπημένη του Περσέπολις, τον έναν από τους δυο «Γίγαντες» του ποδοσφαίρου του Ιράν, κατακτώντας δυο πρωταθλήματα και δυο Κύπελλα μαζί της, ενώ είχε και αρκετές ατομικές βραβεύσεις, παίζοντας μέχρι και την ασιατική All Stars ομάδα σε φιλικά παιχνίδια. Αφού κρέμασε τα παπούτσια του το 2011, εντάχθηκε στο προπονητικό τιμ της, ενώ κατά καιρούς βρέθηκε ως υπηρεσιακός προπονητής στον πάγκο της, όπως συνέβη και φέτος.