Μόνο μία νίκη στο 90λεπτο στα εφτά παιχνίδια της στη διοργάνωση.

Από τα συνολικά 720 λεπτά που έπαιξε βρέθηκε μπροστά στο σκορ μόλις στα 73. Τρεις φορές χρειάστηκε να ισοφαρίσει στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου για να αποτρέψει τον αποκλεισμό. Στο γκρουπ τερμάτισε πίσω από Ουγγαρία και Ισλανδία και αυτή ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία των EURO που μια τρίτη θέση δεν συνεπαγόταν αποκλεισμό.

Προκρίθηκε στην επόμενη φάση χάρη στη διαφορά τερμάτων, αλλά και γιατί περνούσαν (και) οι τέσσερις καλύτερες τρίτες στο πρώτο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου με τη συμμετοχή 24 ομάδων.

Η Εθνική Πορτογαλίας του EURO 2016 ήταν ασφαλώς υποδεέστερη ποιοτικά από την Πορτογαλία του 2000, του 2004, του 2008 και του 2012. Σε αυτήν έλαχε όμως ο κλήρος να επιστραφεί στην εθνική ομάδα η τύχη που της έλειψε στις προηγούμενες διοργανώσεις. Τύχη-βουνό για την ακρίβεια. Αν και απόλυτο φαβορί του ομίλου, οι Ίβηρες δεν κατάφεραν να νικήσουν καμία από τις Ισλανδία (1-1), Αυστρία (0-0) και Ουγγαρία (3-3).

Μολονότι όμως προκρίθηκαν ως τρίτοι, τέθηκαν στην απέναντι πλευρά του ταμπλό απ’ όπου είχαν συνωστιστεί οι Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Αγγλία! Βασικοί ανταγωνιστές της εκεί, το Βέλγιο και η Κροατία, ομάδες δηλαδή χωρίς κάποιο τρόπαιο στο παλμαρέ τους.

Το… τερμάτισε ο Φερνάντο Σάντος

Μετά τις προκρίσεις στη νοκ-άουτ φάση με την Ελλάδα στο EURO 2012 και το Mundial του 2014, ο Φερνάντο Σάντος το τερμάτισε ως πραγματιστής. Έριξε το βάρος στην άμυνα και στην ανάγκη να είναι η ομάδα του συμπαγής, με βασικό ζητούμενο να μην χάνει. Θα μπορούσε να αρκεί αυτό για τον τίτλο;

Κανονικά όχι, αλλά όπως είπαμε η Εθνική Πορτογαλίας είχε πρόγραμμα – παραγγελιά και μπόλικη ρέντα. Στους «16» νίκησε την Κροατία με γκολ στο 117’ και στα προημιτελικά την Πολωνία στα πέναλτι. Στον ημιτελικό βρήκε απέναντί της την Ουαλία και αυτή ήταν η μοναδική νίκη της στο τουρνουά σε 90λεπτο (2-0).

Ο Πορτογάλος τεχνικός είχε ήδη «ατσαλωθεί», ανταποκρινόμενος σε έναν από τους πιο δύσκολους ρόλους που θα μπορούσαν να τύχουν σε κάποιον σε ομοσπονδιακό πάγκο: τη διαδοχή του Ότο Ρεχάγκελ σε αυτόν της Ελλάδας. Μετά το «θαύμα» στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2004 η σύγκριση με τον Γερμανό θα ήταν… άδικη για τον οποιονδήποτε. Ο Σάντος όμως αποδείχτηκε ιδανικός διαχειριστής της κληρονομιάς.

Συνέχιζε να χτίζει πάνω στην ίδια ταυτότητα και αγωνιστική φιλοσοφία, φτάνοντας με την Ελλάδα δύο φορές στα νοκ-άουτ και μια ανάσα από τα προημιτελικά του Mundial. Μεταλαμπάδευσε στην εθνική ομάδα της χώρας του αυτό το στιλ ποδοσφαίρου και στο EURO του 2016 εμφάνισε κάτι σαν Ελλάδα, γνωρίζοντας ασφαλώς ότι διαθέτει περισσότερη ατομική ποιότητα. Φυσικά αρκούσε για τη διαπίστωση αυτή η παρουσία του Κριστιάνο Ρονάλντο.

Ξόρκισε το χτικιό του 2004

Στα 31 χρόνια του ο Πορτογάλος σούπερ σταρ κατέκτησε αυτό που έλειπε από την πλούσια συλλογή του, ξορκίζοντας το χτικιό του 2004 με τον χαμένο τελικό κόντρα στην Ελλάδα. Δεν ήταν εντυπωσιακός, αλλά υπήρξε καθοριστικός, βασικά για να αποφευχθεί ένας ταπεινωτικός πρόωρος αποκλεισμός. Ήταν αυτός που ισοφάρισε δύο φορές την Ουγγαρία, την πρώτη με ένα εκπληκτικό τακουνάκι. Στα επόμενα δύο παιχνίδια σίγησε, αλλά επανήλθε στον ημιτελικό με την Ουαλία και άνοιξε το σκορ με μια εντυπωσιακή κεφαλιά από κόρνερ.

Στον τελικό με τη Γαλλία αποχώρησε νωρίς τραυματίας, αλλά διατράνωσε από τον πάγκο τα ηγετικά χαρακτηριστικά του, όντας διαρκώς όρθιος για να εμψυχώσει και να κατευθύνει στους συμπαίκτες του. Αυτός που έλαβε το περισσότερο… κουράγιο ήταν ένας εντελώς ασυνήθης ύποπτος.

Ο επιθετικός της Λιλ, Έντερ με την αφρικάνικη καταγωγή (Γουινέα-Μπισάου), είχε παίξει όλα κι όλα 13 λεπτά στο τουρνουά και ούτε ένα στα νοκ-άουτ. Με τον Ρονάλντο παρόντα δεν θα έπαιζε πιθανότατα ούτε στον τελικό, ωστόσο λίγο πριν το τέλος της κανονικής διάρκειας ο Σάντος αποφάσισε να ανακατέψει την τράπουλα και τον έβαλε στη θέση του Ρενάντο Σάντσες.

Στο 108’ πήρε την μπάλα αρκετά έξω από την περιοχή και με μια απολύτως προσωπική ενέργεια «εκτέλεσε» τον Λορίς, οδηγώντας στο θρίαμβο την Πορτογαλία. Είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς αρκετούς άλλους ποδοσφαιριστές των οποίων η καριέρα βασίζεται τόσο ολοκληρωτικά σε μια στιγμή…

Αυτή η «έκδοση» της Πορτογαλίας ωστόσο χρειαζόταν, πέρα από τις όποιες… συναστρίες και έναν απρόσμενο ήρωα για να κατακτήσει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.